Ψυχική Διαταραχή: Όταν η ψυχή μας νοσεί!

“…να αρχίσεις να βλέπεις τον εαυτό σου σαν ψυχή με σώμα αντί για σώμα με ψυχή…” Wayne W.Dyer

 Η σύγχρονη κοινωνία εξελίσσεται με ραγδαίους ρυθμούς, αναγκάζοντας όλους εμάς να ακολουθούμε τα βήματά της, προκαλώντας μας ποικίλα αρνητικά συναισθήματα όπως άγχος, εκνευρισμό κ.ά. Ωστόσο, πέρα από τις υποχρεώσεις που καλούμαστε να φέρουμε εις πέρας, έχουμε να αντιμετωπίσουμε και ορισμένα αρνητικά γεγονότα (π.χ. θάνατος, κοινωνικές και προσωπικές αλλαγές κ.ά.), τα οποία μας προκαλούν θλίψη, λύπη κ.ά. Η ζωή, όμως, πέρα από απαιτήσεις και αρνητικά γεγονότα έχει και ευχάριστες στιγμές. Συνεπώς, είναι απόλυτα λογικό να βιώνουμε στιγμές κατά τις οποίες τα αρνητικά αυτά συναισθήματα μας κυριεύουν, χάνοντας έτσι  την εσωτερική ισορροπία μας και την ικανότητα προσαρμογής μας.

Αν όμως αυτά τα αρνητικά συναισθήματα αποτελέσουν όλη μας τη ζωή; Πρόσφατες έρευνες έδειξαν αύξηση των ψυχικών διαταραχών, καθώς πλέον ένας αξιοσημείωτος αριθμός ατόμων βιώνει, για μία φορά τουλάχιστον, μία ψυχική διαταραχή.

Σ’ αυτό, λοιπόν, το σημείο τίθενται ερωτήματα όπως: «Φέρω κάποια ψυχική διαταραχή; Αυτό που νιώθω (π.χ. η μελαγχολία και η θλίψη) είναι στοιχεία του χαρακτήρα μου; Είμαι ακόμα επηρεασμένος από τις εμπειρίες του παρελθόντος (π.χ. θάνατος); Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να επισκεφθώ κάποιον ειδικό;»

**Έχοντας μπροστά μας έναν αριθμό συμπτωμάτων και προσπαθώντας να προσδιορίσουμε το άτομο απέναντί μας αν ανήκει σε κάποια κατηγορία και κατά συνέπεια, σε ποια κατηγορία ανήκει δεν είναι κάτι ευχάριστο σε πολλούς από εμάς. Οι ταμπέλες και οι κατηγοριοποιήσεις, ακόμα και σαν άκουσμα, πολλούς μας απωθούν. Ωστόσο, αυτές οι ταμπέλες μπορεί να μας βοηθήσουν να κάνουμε μια σωστή και ολοκληρωμένη διάγνωση για να προλάβουμε το πρόβλημα και να βοηθήσουμε το άτομο να αναπτυχθεί σωστά και να γίνει ένας λειτουργικός ενήλικας.
 

Τα σημάδια ποικίλουν ανάλογα το πλαίσιο μέσα στο οποίο εξετάζονται. Ορισμένα σημάδια αναγκαία αλλά όχι επαρκή τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες:

Αλλαγή συμπεριφοράς: η καθημερινή συμπεριφορά του ατόμου παρουσιάζει σταδιακές αλλαγές, οι οποίες τείνουν προς τα άκρα. Μόλις αγγίξει η συμπεριφορά του ατόμου την κλίμακα των άκρων, τότε παραμένει σταθερή μέχρι τη στιγμή που το άτομο φέρει τη ψυχική διαταραχή. Η συμπεριφορά προκαλεί στο άτομο δυσφορία (ψυχοσωματικά συμπτώματα, αϋπνία, διατροφικές διαταραχές κ.ά) και δυσλειτουργία στην καθημερινότητά του.

Ενδεικτικά: Η Μαρία χθες ανέλαβε να προσέχει το 2 χρονών κοριτσάκι των θείων της. Ο θείος της την συμβούλεψε να πλένει τακτικά τα χέρια της και τα χέρια του παιδιού για την αποφυγή μικροβίων. Εκείνη από το άγχος της ευθύνης έπλενε τα χέρια της ανά 5 λεπτά. Την επόμενη μέρα το είχε κιόλας ξεχάσει. Αυτό το γεγονός μας δείχνει πως οι άνθρωποι χαρακτηριζόμαστε από πολλές συμπεριφορές, στάσεις, συνήθειες.

Σε περίπτωση που η Μαρία υιοθετούσε αυτήν τη συμπεριφορά (κάθε 5 λεπτά πλύσιμο χεριών) καθώς θα είχε αποκτήσει έντονη φοβία μικροβίων η οποία κατά συνέπεια, θα της προκαλούσε ιδιαίτερο άγχος, πιθανά να διαγιγνώσκονταν ψυχαναγκαστική-καταναγκαστική διαταραχή. Συνεπώς, παρατηρούμε ένα ακραίο, επαναλαμβανόμενο και πανομοιότυπο μοτίβο συμπεριφοράς.

Επιπτώσεις στον τομέα εργασία, τις διαπροσωπικές σχέσεις και τις μελλοντικές προσδοκίες του ατόμου: φυσικό επακόλουθο της αλλαγής της συμπεριφοράς αποτελεί η εμφάνιση πολλών προβλημάτων σε κάποιους (ή σε όλους) τους τομείς της ζωής του ατόμου. Η ποιότητα των διαπροσωπικών σχέσεων φθείρεται, ενώ το άτομο πολύ πιθανά επιλέγει την απομόνωση. Ο τομέας της εργασία δεν παραμένει ακλόνητος. Το άτομο έχει πλέον χάσει την ικανότητα προσαρμογής του και κυρίως τη διάθεση παραγωγής έργου. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο αποφεύγει την εργασία και οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα προτιμώντας να παραμείνει αδρανής, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν οι μελλοντικοί στόχοι και τα μελλοντικά όνειρά του.

Ας βοηθήσουμε τους εαυτούς μας!